ZONDER WATER GEEN LEVEN

Een watertoren
Een watertoren is, in de meeste gevallen, een torenachtig gebouw met bovenin een waterreservoir. Door de hydrostatische druk blijft de druk in het waterleidingnet constant. De druk is evenredig met het peil van het water: voor iedere tien meter stijgt de druk met ca. 10 N/cm² (ofwel 100 kilopascal). Bij waterleidingbedrijven is het nog steeds gebruikelijk de druk uit te drukken in 'meter waterkolom' (mwk); de afleverdruk (en dus de hoogte van de watertoren) is ongeveer 30 meter waterkolom. Bij een te hoge druk, meer dan 40 mwk, zouden de leidingen en kranen kunnen gaan lekken, bij minder dan 20 mwk komt er een te laag debiet uit de kraan. Die hoogte is inclusief een eventuele natuurlijke verhoging waarop de watertoren is gebouwd.

Extra uitleg over een Watertoren. Klik hier.

Waterleiding
Een waterleiding is een leiding waardoor water wordt getransporteerd. Met een waterleiding wordt meestal de leiding voor het transport en de distributie van drinkwater bedoeld. Deze leidingen liggen hoofdzakelijk in de grond en bevinden zich tevens in huizen en gebouwen. Van oudsher zijn hout, grijs gietijzer en asbestcement gebruikt voor de distributie van water, en loden leidingen inpandig ( omsloten door andere gedeelten van een gebouw of door andere gebouwen). Sinds de jaren 1960-70 worden in België en Nederland met name leidingen van kunststof gebruikt, namelijk polyetheen (PE) en polyvinylchloride (pvc). Andere materialen die ook zijn toegepast zijn onder meer koper, lood, nodulair gietijzer en staal.


Extra uitleg over:
een waterleiding. Klik hier.
waterleidingsbedrijven. Klik hier.

Waterschaarste
Waterschaarste is het tekort aan voldoende schoon water. De vraag naar water overstijgt de aanbodcapaciteit van het natuurlijke systeem of de toegang ertoe. Dit is een probleem waar een derde van de mensheid mee te maken heeft en een van de bepalende thema's van de 21ste eeuw. Schaarste is herkenbaar aan vraag waaraan niet kan worden voldaan, spanningen tussen gebruikers, concurrentie om water, overmatige onttrekking van grondwater en onvoldoende stroming voor een gezond milieu. In 2025 zullen, volgens prognoses van de FAO, 1,8 miljard mensen in landen of gebieden leven waar absolute waterschaarste heerst en twee derde van de wereldbevolking zou te maken kunnen hebben met waterstress. Snel groeiende stedelijke gebieden zullen een zwaar beslag leggen op watervoorraden in de buurt.

Waterschaarste wordt veroorzaakt door een complex geheel aan fluctuerende, op elkaar inwerkende menselijke en ecologische factoren. De groeiende wereldbevolking, verbeterende levensstandaarden, veranderende consumptiepatronen en steeds toenemende irrigatie van landbouwgronden zorgen voor een stijgende vraag naar water. Klimaatverandering, ontbossing, waterverspilling en -vervuiling zorgen anderzijds voor een dalende beschikbaarheid. Dat de beschikbaarheid van water, evenals de consumptie ervan, doorgaans plaatselijk per seizoen varieert, maakt het moeilijker om inzicht te krijgen in de problematiek.


Extra uitleg over:
waterschaarste. Klik hier.
waterzuivering. Klik hier.
het zuiveringsproces van rioolwater. Klik hier.

De oefening is HOOFDLETTERGEVOELIG!
Bestudeer eerst bovenstaande cursus.
Vul de gaten in. Druk dan op de toets "Controleer" om je antwoorden te controleren. Gebruik wanneer aanwezig, de "Hints"-knop om een extra letter te krijgen, wanneer je het lastig vindt om een antwoord te geven. Je kan ook op de "[?]"-knop drukken om een aanwijzing te krijgen. Let wel: je verliest punten, wanneer je hints of aanwijzingen vraagt!

MEN KAN DE OEFENING OOK OPNIEUW MAKEN, DOOR MET DE RECHTERMUISTOETS OP HET SCHERM TE KLIKKEN EN DAN IN HET GEOPENDE VENSTER, ALS HET WOORD BESTAAT,TE KLIKKEN OP "VERNIEUWEN"

De mens en het water

DE HERKOMST VAN HET BELGISCH WATER

De hoeveelheid is uitgedrukt in liter per vierkante meter.
Door de neerslag krijgt België 890 l water. Vanuit Frankrijk komt er 160 l water. In totaal beschikt België over 1050 liter. Er verdampt ongeveer 424 liter water, 132 liter water infiltreert in de bodem. Bodemwater verdampt of vult het grondwater aan, 560 liter water vloeit via de rivieren terug naar zee. België heeft veel oppervlaktewater en weinig grondwater.


Grondwater
Grondwater is water dat in de ondergrond is doorgedrongen. Op een bepaalde plaats heeft grondwater uit diepe lagen bijna steeds dezelfde samenstelling. Het is vrij van chemische en bacteriologische vervuiling en is van een uitmuntende kwaliteit. Dat is minder het geval met ondiep grondwater omdat de kans bestaat dat er scheikundige stoffen of bacteriën in doordringen.

Extra uitleg over watervervuiling! Klik hier.

Grondwater wordt voor de drinkwaterproductie “gewonnen” op meerdere wijzen:
  • bronnen brengen het op natuurlijke wijze weer aan de oppervlakte;
  • uit grondwaterlagen wordt het langs galerijen opgevangen;
  • putten worden tot op grote diepte geboord vanwaar het wordt opgepompt;
  • oppomping kan ook gebeuren uit oude mijnschachten.
Meestal bevat grondwater geen opgeloste zuurstof. Het is ook mogelijk dat er stoffen inzitten die we liever niet hebben, zoals koolzuurgas, ijzer, mangaan, ammonium of humuszuren en in zeldzame gevallen te veel nitraat of gewasbeschermingsmiddelen (pesticiden).

De drinkwaterbedrijven lossen waar nodig die problemen op:
  • Zij beluchten het water om zuurstof in te brengen en koolzuurgas uit te drijven.
  • Met zandfiltratie verwijderen zij ijzer, mangaan en eventueel ammonium.
  • Om de bacteriologische kwaliteit tijdens het transport naar de verbruiker te beschermen wordt het water ontsmet.
  • De verwijdering van nitraat vergt speciale behandelingstechnieken, terwijl actieve kool het water van pesticiden zuivert.


Oppervlaktewater als bron voor drinkwater
Oppervlaktewater vindt men in rivieren, kanalen, beken, meren, spaarbekkens en stuwmeren.

Een deel van het water dat door ons bedrijf geleverd wordt is oppervlaktewater, gewonnen uit het Albertkanaal en het Netekanaal, dat daarvan aftakt. De kwaliteit van dit water behoort tot de beste in Vlaanderen. Het wordt uitgebreid gecontroleerd en de evolutie over langere termijn opgevolgd, zodat tijdig aan de alarmbel kan worden getrokken als één en ander in een ongunstige zin zou evolueren.

Het Albertkanaal wordt in Luik en via de Kempense Kanalen in Maastricht gevoed met Maaswater. De kwaliteit van dit water is de jongste decennia sterk verbeterd, onder meer door sanering van lozingen of het verdwijnen van zware industrie in industriegebieden in Frankrijk, rond Charleroi en rond Luik. In de kanalen tussen Luik en Antwerpen verdwijnen die verontreinigingen grotendeels dank zij de lange verblijftijd: gemiddeld doet het Maaswater er anderhalve maand over om het voorlaatste pand van het Albertkanaal te bereiken, waar de waterwinning plaats heeft. Bovendien heeft de bestemming van de kanalen als bron voor de drinkwatervoorziening, een bescherming tot gevolg tegen bijkomende verontreinigingen. Directe lozingen zijn er dan ook nauwelijks. Waarschuwingsborden werden geplaatst om ook de schipperij te betrekken bij deze bescherming.

Spaarbekkens (Broechem en Kluizen) werden aangelegd om periodes van verontreiniging of watertekort te kunnen opvangen zodat de continuïteit van de drinkwatervoorziening niet in het gedrang komt.

Vanaf 1881 tot 1955 werd voor de drinkwaterproductie van de Antwerpse agglomeratie gebruik gemaakt van Netewater, dat eerst te Rumst en later te Duffel werd ingenomen. Omwille van kwalitatieve en kwantitatieve overwegingen werd sinds 1955 overgeschakeld op Maaswater. De Maas voedt inderdaad het Albertkanaal en een aftakking hiervan, het Netekanaal. En het is precies op deze kanalen dat uw watermaatschappij het ruwwater aftapt dat in de productiecentra, Zuiderproductie (gemeenten Duffel en Rumst) en Noorderproductie (gemeente Ranst), tot drinkwater wordt verwerkt.

De kwaliteit van het ruwe water wordt permanent bewaakt vanuit het Meetstation Grobbendonk, voldoende stroomopwaarts gelegen om tijdig te kunnen ingrijpen.
Aan de watervang zelf wordt het inkomende water constant bewaakt door volautomatische staalname-systemen en door het gedrag van een aantal regenboogforellen te observeren.

Het productieproces omvat verschillende zuiveringsstappen die er op gericht zijn om ongewenste stoffen en micro-organismen tegen te houden. Deze processen worden niet alleen continu bewaakt, maar bovendien wordt onderzoek verricht om ze voortdurend te verbeteren.


Extra uitleg over:
sluizen. Klik hier.
werking van een sluis. Klik hier.
Video over Klokhuis sluizen. Klik hier.

Baggeren
Bagger: 'modder die van onder water wordt opgehaald'. Op de bodem van iedere sloot of waterpartij verzamelt zich in de loop der tijd bagger. Bagger vormt zich uit onder andere gevallen blad, plantenresten en zwerfvuil. Door deze bagger wordt de sloot steeds ondieper. Bij warm weer bevat het kleine laagje water nog maar een beperkte hoeveelheid zuurstof. Vissterfte en stank kunnen bij warm weer het gevolg zijn.

Een ondiepe sloot kan ook minder water afvoeren, wat bij heftige regenval tot overstromingen kan leiden. Genoeg redenen voor de gemeente om in actie te komen. Het is helaas niet te voorkomen dat baggeren een tijdelijke impact heeft op het leefmilieu in de sloot, maar op de lange termijn is de natuur zeker gebaat bij een baggerbeurt.
De bagger wordt met een schuifboot over de bodem van de sloot naar één punt geschoven. Daar schept een kraan de bagger uit het water in de bak van een vloeistofdichte vrachtwagen. In bredere sloten staat de kraan op een drijvend ponton.
De vrachtwagen brengt de bagger naar een overslaglocatie. Daarvandaan wordt de bagger per schip afgevoerd naar een baggerdepot.

Extra uitleg over baggeren! Klik hier.
   160      Atlantische Oceaan      baggeren      bevaarbaar      bodem      bodemwater      drinkwater      evenveel      Frankrijk      grondwater      helft      kanalen      meanders      neerslag      oppervlaktewater      plantengroei      regenrijk      rioleringen      rivieren      sluizen      transportweg      verval      waterzuiverings      westenwinden      zee   
HOEVEELHEID WATER IN BELGIË

Het water verdampt boven de en in de . De zorgt voor 890 mm per vierkante meter en vanuit Frankrijk komt mm per vierkante meter. Het water stroomt via de naar de zee of dringt in de bodem om het aan te vullen. België heeft veel en een kleine hoeveelheid grondwater. Het meeste water dat bestemt is voor Europa verdampt boven de . De overheersende brengen dus veel neerslag over België.
De van al de neerslag dringt in de bodem. Het grootste gedeelte van het zal weer verdampen. België is een land. Het regent in ons land iedere maand ongeveer . Belangrijke rivieren zoals de Schelde en de Maas ontspringen in . Noord-Frankrijk kent ook een grote neerslag. Teveel regenwater komt via de in de stations. Door de vele rioleringen vloeit teveel water via de rivieren naar zee. Het grondwater wordt vooral gebruikt als . Het oppervlaktewater wordt ook gebruikt als drinkwater. Het bodemwater is noodzakelijk voor de .

SCHEEPVAART OP RIVIEREN EN KANALEN

Een brede rivier met klein en zwak regime is een goede . Niet alle waterlopen hebben die goede eigenschapppen. De mens moet vaak ingrijpen om een rivier te maken. Door uitdiepen () en door het bouwen van dijken, , stuwdammen kanaliseert hij de waterloop. Door het afsnijden van kan de mens de rivier inkorten.
Waar nodig graaft de mens .